هایپرسومنیا چیست و چه ارتباطی با آپنه خواب دارد؟
هایپرسومنیا یا پرخوابی یک اختلال خواب جدی است که در صورت عدم درمان، موجب آسیب جسمی و روحی می شود. افراد مبتلا به این اختلال در طول روز با مشکل خواب آلودگی مواجه می شوند و به سختی می توانند خود را بیدار نگه دارند. بسیاری از ویژگی های هایپرسومنیا مشابه آپنه خواب است. اما لازم است بدانید که این دو اختلال با هم تفاوت دارند. در ادامه به بررسی ارتباط بین این دو بیماری می پردازیم.
هایپرسومنیا
خواب به بدن و مغز این اجازه را می دهد که خود را ترمیم کرده و دوباره انرژی به دست آورند. گفته می شود که بسیاری از فعالیت ها مثل پردازش اطلاعات و بازسازی عضلات و سیستم عصبی در زمان خواب رخ می دهد. خواب حتی در تقویت سیستم ایمنی بدن و کمک به بهبود بیماری ها نقش دارد. به همین دلیل هر عاملی که باعث اختلال چرخه خواب شود، سلامت عمومی بدن، یادگیری و حافظه را تحت تاثیر قرار می دهد.
یک فرد بزرگسال به حدود 7 تا 9 ساعت خواب در شب نیاز دارد. اگر خواب از این میزان کمتر یا بیشتر باشد، نشان دهنده ابتلای فرد به اختلال خواب است. یکی از رایج ترین اختلالات خواب هایپرسومنیا است که باعث می شود فرد بیش از حد بخوابد.
هایپرسومنیای ایدیوپاتیک، یک نوع اختلال است که باعث خواب آلودگی بیش از حد فرد در طول روز می شود. این مشکل حتی زمانی که فکر می کنید خواب کافی داشته اید، ممکن است رخ دهد. این اختلال باعث می شود به سختی از رختخواب بلند شوید و هرگز احساس سرحال بودن نداشته باشید. این بیماری در 4 تا 6 درصد افراد دیده می شود و شیوع آن در مردان بیشتر از زنان است.
علائم هایپرسومنیا
افراد بالغ به حداقل 7 ساعت خواب در شب نیاز دارند. اما یک فرد مبتلا به اختلال پرخوابی، با هیچ میزان خوابی احساس آرامش و سرحال بودن نمی کند. این بیماران اغلب اوقات احساس بی حالی و کمبود انرژی دارند. علاوه بر این، به دلیل خستگی و کاهش سطح هوشیاری در فکر کردن و تمرکز کردن با مشکل مواجه می شوند.
برای این افراد بیدار ماندن در هر شرایطی سخت است. به طوری که دائما در حال چرت زدن هستند و می توانند در هر مکان یا هر زمانی بخوابند. این موضوع ممکن است باعث شود تعاملات اجتماعی آن ها با خانواده و دوستان شان دچار مشکل شود.
دلایل ابتلا به هایپرسومنیا
هایپرسومنیا به 2 صورت اولیه و ثانویه رخ می دهد. در مبتلایان به هایپرسومنیای اولیه هیچ بیماری دیگری وجود ندارد. در حقیقت، به نظر می رسد اختلال در بخش هایی از مغز که فرآیند خواب و بیداری را کنترل می کنند، در بروز آن نقش داشته باشد. اما هایپرسومنیای ایدیوپاتیک ثانویه به دلیل ابتلا به بیماری های دیگر ایجاد می شود.
اصطلاح «ایدیوپاتیک» بدین معنی است که علت مشخصی برای بروز بیماری وجود ندارد. چون در هر فرد عوامل مختلفی می تواند در بروز مشکل نقش داشته باشد. بعضی از این عوامل عبارتند از:
- کمبود خواب
- چاقی
- ژنتیک
- بیماری های مغز و اعصاب مثل پارکینسون و مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- اختلالات خواب مثل نارکولپسی (حمله خواب) و آپنه خواب
- بعضی داروها
هایپرسومنیا و آپنه خواب چه ارتباطی با هم دارند
در بسیاری از افراد مبتلا به آپنه، هایپرسومنیا مشاهده می شود. در حقیقت، آپنه خواب می تواند یکی از دلایل ابتلا به اختلال پرخوابی باشد. هنگامی که برای اولین بار علائم پرخوابی در بیمار ظاهر می شود، همیشه این احتمال وجود دارد که آپنه علت بروز مشکل باشد.
پزشک یک سری سوال از بیمار می پرسد تا مشخص شود که آیا او فقط به تغییر سبک زندگی نیاز دارد یا مشکلات زمینه ای جدی تری در حال وقوع است. تست خواب در تشخیص علت اختلال پرخوابی نقش مهمی دارد. اگر پزشک به آپنه خواب مشکوک شود، این تست را انجام می دهد.
چگونه هایپرسومنیا را درمان کنیم
نحوه درمان هایپرسومنیا به علت بروز این اختلال بستگی داشته و شامل درمان های طبیعی و دارویی می شود.
درمان های طبیعی
راهکارهایی وجود دارد که کمک می کند اختلال پرخوابی بدون استفاده از دارو درمان شود. به بعضی از بیماران توصیه می شود بهداشت خواب را رعایت کنند یا رژیم غذایی خود را تغییر دهند. همچنین به آنها گفته می شود که برنامه خواب منظم و ثابتی داشته باشند و همیشه به این برنامه پایبند باشند؛ حتی اگر مجبور شوند بعضی فعالیت های اجتماعی خود را کنار بگذارند.
اگر مشخص شود فرد به آپنه خواب مبتلا است، از دستگاه های کمک تنفسی مثل سی پپ (CPAP) برای درمان آپنه و کاهش خواب آلودگی استفاده می شود.
درمان های دارویی
اگر با روش های طبیعی این بیماری درمان نشود، می توان از دارو کمک گرفت. معمولا در درمان دارویی هایپرسومنیا از آمفتامین استفاده می شود. با این حال، ممکن است داروهای ضد افسردگی، کلونیدین و مهارکننده های مونوآمین اکسیداز هم تجویز شوند.
تست خواب چه نقشی در درمان هایپرسومنیا دارد
آپنه خواب یکی از دلایل مهم ابتلا به هایپرسومنیا محسوب می شود. چون آپنه باعث اختلال در تنفس و در نتیجه بیدار شدن فرد در طول شب می شود.
تست خواب بهترین روشی است که می تواند به تشخیص آپنه در این بیماران کمک کند. این تست در طول شب، در آزمایشگاه و در حالیکه بیمار در اتاقی شبیه اتاق هتل خوابیده، انجام می شود.
برای انجام این تست ساده و بدون درد، الکترودها روی سر قرار می گیرند تا فعالیت و اختلالات خواب را کنترل کنند. سپس اطلاعات جمع آوری شده برای پزشک معالج ارسال می شود تا برنامه درمانی مشخص شود. این تست بهترین روشی است که می تواند نشان دهد آیا آپنه در بروز اختلال پرخوابی نقش دارد یا خیر.
دستگاه های کمک تنفسی را از کجا تهیه کنیم
CPAP و BiPAP، دو دستگاه کمک تنفسی هستند که به کنترل آپنه خواب و در نتیجه درمان هایپرسومنیا کمک می کنند. این دستگاه ها توسط شرکت بنیان طب جراح که نمایندگی محصولات کمک تنفسی در شمالغرب ایران را بر عهده دارد، ارائه می شوند. شما عزیزان می توانید با مراجعه به فروشگاه اینترنتی تنفسی این شرکت، از خدماتی مانند فروش محصولات کمک تنفسی و راهنمایی و مشاوره رایگان برای خرید دستگاه مناسب برخوردار شوید.
شماره تماس: ۰۴۱۳۳۳۷۹۹۳۴ شماره موبایل: ۰۹۱۴۳۱۳۷۷۷۱
نظرات کاربران