درباره آپنه خواب؛ علائم و درمان آن بیشتر بدانید

به یک نوع اختلال جدی خواب که باعث قطع تنفس مداوم شده و در طول خواب رخ می‌دهد؛ آپنه خواب (sleep apnea) گویند. این اختلال دارای انواع مختلفی است. شایع‌ترین آن آپنه انسدادی می‌باشد. در این نوع اختلال عضلات گلو به طور کامل استراحت کرده و در هنگام خواب راه هوایی را مسدود می‌کند. آپنه خواب دارای علائم گوناگونی می‌باشد و با توجه به علائم و مشخصات آن می‌توانید برای درمان اقدام کنید. بهتر است در صورت مواجه شدن با علائم آن؛ با پزشک متخصص مشورت کنید. برای درمان این اختلال به روش خانگی نیز باید نکات مهمی را در نظر داشته باشید.

معمولا مدت زمان رخ دادن آپنه‌ها در خواب؛ بین 10 تا 30 ثانیه است و در موارد شدیدتر ممکن است در طول شب صدها بار تکرار شوند. فرد با حس خفگی در طول شب بارها از خواب بیدار می‌شود؛ که هر بار بیدار شدن تا دو دقیقه به طول می‌انجامد. معمولا فرد از وجود اختلال مطلع نمی‌گردد. آپنه‌ها اجازه نمی‌دهند فرد در طول شب؛ خواب راحتی داشته باشد. همین امر سبب بروز مشکلاتی در طول روز برای آن‌ها می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد افرادی که مبتلا به این اختلال هستند و جهت درمان اقدامی نکرده‌اند؛ هفت برابر بیشتر از افراد عادی در تصادفات وسایل نقلیه موتوری مقصر شناخته می‌شوند.

انواع آپنه خواب

آپنه انسدادی

انواع آپنه خواب یا وقفه تنفسی به سه قسمت تقسیم می‌شوند. هنگامی که تنفس فرد در خواب کم عمق یا متوقف شود؛ آپنه انسدادی خواب در فرد رخ داده است. در این حالت تنفس فرد به صورت خرناس؛ نفس کشیدن با صدای بلند؛ حرکات سریع و تند بدن کاملا مشهود است. این وضعیت در فرد باعث به خطر افتادن دیگر اندام‌های حیاتی نیز می‌شود چون کاهش جریان اکسیژن در این افراد دور از انتظار نیست. در این حالت گاهی فرد احساس می‌کند تپش قلب نامنظمی دارد.

آپنه انسدادی و افرادی که به آن مبتلا می‌شوند

افرادی که چاق هستند و اضافه وزن دارند؛ افرادی که به فشار خون بالا و دیابت مبتلا هستند؛ افرادی که به بیماری قلبی مبتلا هستند و در معرض سکته قرار دارند و … بیشتر از سایرین به آپنه انسدادی مبتلا می‌شوند. آپنه انسدادی در مردان بیشتر از زنان رخ می‌دهد و افزایش سن تاثیر مستقیمی در بروز این اختلال دارد.

علائم آپنه انسدادی

با توجه به این اختلال علائم آپنه خواب متفاوت می‌باشد. فرد هنگام بیدار شدن احساس خشکی گلو و دهان می‌کند. در طول روز احساس خستگی و خواب آلودگی کرده و صبح هنگام بیدار شدن از خواب احساس سردرد می‌کند. هنگام خواب فرد نا آرام و بی‌قرار است. گاهی فرد دچار افسردگی یا فراموشی می‌شود. این اختلال بر روی روابط جنسی فرد تاثیر گذار است و فرد را دچار مشکلات می‌کند.

آپنه انسدادی و درمان آن

افراد چاق وزن خود را کم کنند؛ از مصرف داروهای خواب آور و الکل خودداری کنند؛ استفاده از ابزارهای دهانی را در برنامه خود قرار دهند و در مرحله آخر انجام جراحی پیشنهاد می‌شود.

آپنه مرکزی خواب

در این اختلال به دلیل مختل شدن عملکرد مغز؛ فرد تلاشی برای نفس کشیدن نمی‌کند. چون مغز فرمانی برای نفس کشیدن صادر نمی‌کند. این اتفاق در پی بیماری‌های جدی که ساقه مغز را درگیر کرده است؛ رخ می‌دهد. این اختلال در نوزادان بیشتر از بیست ثانیه می‌باشد.

آپنه مرکزی خواب و افرادی که به آن مبتلا می‌شوند

افراد مسن و بزرگسالانی که بیشتر از شصت و پنج سال دارند و اکثرا دارای الگوهای خواب غلطی هستند؛ بیشتر از سایرین به آپنه خواب مبتلا می‌شوند. مردانی که دارای اضافه وزن هستند مستعد این اختلال می‌باشند. بیماری‌هایی همچون کم کاری تیروئید؛ آلزایمر؛ بیماری‌های عصبی؛ سکته مغزی و … در بروز این اختلال تاثیر گذار هستند.

علائم آپنه مرکزی خواب

افرادی که در طول روز احساس خستگی زیاد می‌کنند؛ افرادی که شب‌ها خواب راحت ندارند و مدام از خواب می‌پرند؛ افرادی که در تمرکز به مشکل برخورد می‌کنند و دچار حافظه ضعیف می‌شوند و … به آپنه مرکزی خواب دچار هستند که باید برای درمان اقدام کنند.

آپنه مرکزی خواب و درمان آن

اگر شما علائم این بیماری را در خود یا اطرافیان خود مشاهده کردید حتما به پزشک مراجعه کنید. درمان وقفه تنفسی بسیار مهم و حیاتی است. برای شروع درمان پزشک معاینه فیزیکی را انجام می‌دهد و در صورت نیاز برای شما دارو تجویز می‌کند. در مرحله بعد آزمایشاتی برای شما در نظر گرفته می‌شود و عملکرد قسمت‌هایی از بدن شما همچون ضربان قلب؛ سطح اکسیژن خون؛ حرکات چشم؛ فعالیت مغز؛ تنفس و … مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این اختلال در نوع متوسط و شدید می‌باشد که با نظر پزشک درمان می‌شود.

آپنه ترکیبی خواب

آپنه ترکیبی خواب زمانی رخ می‌دهد که یک فرد همزمان به آپنه انسدادی خواب و آپنه مرکزی خواب مبتلا شده است. افرادی که به این آپنه خواب مبتلا می‌شوند نسبت به انواع دیگر راه درمان طولانی‌تری را در پیش دارند. در موارد خفیف پزشک تغییر سبک زندگی فرد را پیشنهاد می‌دهد. پزشک فرد را به ورزش کردن؛ خودداری کردن از مصرف الکل؛ قرص‌های خواب آور و آرام بخش تشویق می‌کند. فرد باید ترک سیگار را در اولویت قرار دهد. فرد باید حتما به پهلو بخوابد و از خوابیدن روی شکم و رو به پشت کاملا بپرهیزد. اگر فرد تمام اقدامات را انجام داد اما نتیجه دلخواه حاصل نشد؛ پزشک راه‌های دیگری همچون جراحی؛ کاشت ایمپلنت؛ برداشتن بافت؛ تحریم عصب و … را پیشنهاد می‌دهد.

تمام این مراحل زمانی رخ می‌‎دهد که فرد از آپنه خواب متوسط به سمت آپنه خواب شدید پیش رفته باشد. استفاده از دستگاهی که هنگام خواب راه هوا به بدن شما را باز نگه می‌دارد گزینه مناسبی برای آپنه خواب می‌باشد.
بنابراین افرادی که به بیماری‌هایی همچون فشار خون بالا؛ دیابت؛ آسم؛ ناراحتی قلبی و … مبتلا هستند مستعد آپنه خواب می‌باشند. بررسی‌ها نشان می‌دهد افراد چاقی که سیگار می‌کشند؛ در صورتی‌که ورزش نکنند و ترک سیگار را در برنامه خود قرار ندهند؛ بیشتر از سایرین به وقفه تنفسی مبتلا می‌شوند. لازم به ذکر است که عوامل ارثی نیز در بروز این اختلال بی تاثیر نیست.
افرادی که به آپنه خواب مبتلا هستند اگر خیلی زود علائم آن را شناخته و برای درمان اقدام کنند؛ در مدت زمان کوتاهی به نتیجه دلخواه می‌رسند. اما اگر فرد به هر دلیلی در اقدام به درمان کوتاهی کند چه بسا با مشکلات زیادی روبرو می‌شود.

برخی توصیه های ساده در مورد آپنه‌خواب

• سعی کنید که به پهلو بخوابید. اکثر فرم‌های آپنه‌ خواب با خوابیدن به پهلو خفیف‌تر می‌شوند.
• از الکل استفاده نکنید. الکل، آپنه‌ خواب انسدادی و مختلط را تشدید می‌کند.
• از دارو های آرام‌بخش استفاده نکنید. داروهایی که شما را آرام می‌کنند یا باعث خواب‌ آلودگی‌تان می‌شوند، می‌توانند آپنه‌ خواب را بدتر کنند.
• اگر خواب‌ آلود هستید، رانندگی نکنید. در صورت ابتلا به آپنه‌ خواب ممکن است به‌شدت خواب آلود شوید که می‌تواند شما را در معرض خطر تصادف قرار دهد. در بعضی از موارد ممکن است یک دوست نزدیک یا یکی از اعضای خانواده تان به شما بگوید که از آنچه حس می‌کنید، خواب آلوده تر هستید. در چنین شرایطی به هیچ وجه رانندگی نکنید.